Mōri Motonari part 1

Như Thị Duyên dịch từ Wikipedia Japan, link dưới đây

毛利 元就

Mōri Motonari (毛利 元就) là một Sengoku Daimyō, lãnh chúa xứ Aki vào cuối thời Muromachi cho đến thời Chiến quốc tại Nhật Bản (Sengoku jidai).

Mōri Motonari là một trong số các danh tướng nổi tiếng nhất được hậu thế biết đến với xuất phát điểm ban đầu chỉ là một lãnh chúa, quan địa đầu (Kokujin) của một xứ Aki nhỏ bé nhưng dần dần bành trướng thế lực, cai quản gần như toàn bộ vùng Chūgoku. Ông còn được đánh giá là một sách lược gia tài ba, luôn chuẩn bị chu đáo để giành thắng lợi về tay mình.


Mōri Motonari thuộc dòng dõi Ōe, một dòng quý tộc từ thời cổ đại. Ông tổ của họ Mōri là Mōri Suemitsu, con trai thứ tư của viên triều thần Ōe Hiromoto cuối thời Heian. Về dòng dõi thì họ này chung nguồn gốc với họ Sagae vốn là một chi của họ Ōe. Gia huy của Mōri là hoa văn có hình chữ nhất (một gạch ngang) nằm trên ba ngôi sao (ba chấm tròn).
Về thân thế, Mōri Motonari là con trai thứ của Mōri Hiromoto, một lãnh chúa hùng cứ tại thành Yamajō quận Yoshida thuộc xứ Aki (ngày nay thuộc thành phố Aki Takata, tỉnh Hiroshima). Tên cúng cơm của ông là Shōjumaru (松寿丸), tên thường gọi là Shōnojirō (少輔次郎).





Tượng Mōri Motonari tại đền thờ (Jinja) Toyosaka

Thời đại: Sengoku
Năm sinh: 14 tháng 3 năm Meiō thứ 6 (16/04/1497)
Năm mất: ngày 14 tháng 06 năm Genki thứ 2 (06/07/1751)
Tên cúng cơm: Shōjumaru --> Motonari
Tên khác: Shōnojirō, Kojiki Wakatono (cậu ấm ăn mày), Bōshin (mưu thần, thần mưu trí)
Giới danh (pháp danh): 洞春寺殿日頼洞春大居士　(Dōshunjiden Nichirai Dōshun Daikoji, Hán Việt: Đồng Xuân Tự Điện Nhật Lại Đồng Xuân Đại Cư Sĩ)
Mồ mả: Daitsūin (Đại Thông Viện, một ngôi chùa phái Lâm Tế tại Hiroshima)
Quan tước: Jushii no Jō (tứ phẩm trên), Uma no Tsukasa (chức Điển Cửu), Jibushō, Mutsu no kami (quan đầu xứ Mutsu), Shōichii (Tặng Chính Nhất Vị, chức này cao hơn của Jushii)
Chủ: Amago Tsunehisa --> Ōuchi Yoshitaka
Thị tộc: Mōri
Huynh đệ: Okimoto, Motonari, Kita Narikatsu, Aiō Mototsuna
Vợ: chánh thất: Myōkyū, trắc thất (vợ lẻ): Nomino Ōkata, họ Miyoshi, Nakano Maru
Con cái: Takamoto, Kikkawa Motoharu, Kobayakawa Takakage, Hoida Motokiyo, Motoaki, Izuha Mototomo, Amano Motomasa, Suetsugu Motoyasu, Hidekane, Ninomiya Naritoki, Goryū no tsubone (nữ)



Gia huy của họ Mōri


Cuộc đời

Thừa kế gia nghiệp

Motonari được sinh vào ngày 14 tháng 3 niên hiệu Meiō thứ 6 (1497), là con trai thứ của quan địa đầu (Kokujin) xứ Aki là Mōri Hiromoto và họ Fukubara. Tên cúng cơm là Shōjumaru và được cho là sinh ra tại thành Suzuo (thành Fukubara) tại quê mẹ. Ngày nay vẫn còn bia đá nơi Mōri Motonari ra đời.

Năm Meiō thứ 9 (1500), thân phụ ông là Hiromoto bị kéo vào vòng tranh chấp thế lực giữa Bakufu (Mạc phủ) và họ Ōuchi nên đã quyết định ẩn cư. Sau khi nhường lại nghiệp nhà cho con trai trưởng là Mōri Okimoto thì ông Hiromoto dẫn theo Shōjumaru đến sống tại thành Tajihi Sarugake, cũng thuộc xứ Aki. Năm sau, niên hiệu Bunki thứ nhất (1501) thì mẹ của Shōjumaru qua đời. Đến năm Eishō thứ 10 (1506), khi Shōjumaru được 10 tuổi thì ông Hiromoto uống rượu trúng độc rồi mất. Shōjumaru vẫn sống tại thành Tajihi Sarugake nhưng sau một gia thần của họ Mōri là Inoue Motomori tạo phản, chiếm lãnh thổ rồi đuổi Shōjumaru ra khỏi thành. Vì cảnh ngộ như vậy mà Shōjumaru bị gọi là “cậu ấm ăn mày” (Kojiki Wakatono). Trong lúc khốn khó như vậy, ông được người mẹ kế là Sugino Ōkata hết sức giúp đỡ. Năm Eishō thứ 8 (1511), Shōjumaru làm lễ thành nhân (gempuku) và lấy tên là Mōri Motonari.

Năm Eishō thứ 13 (1561), huynh trưởng Okimoto qua đời, gia nghiệp họ Mōri rơi vào tay trưởng nam của Okimoto là Mōri Kōmatsumaru. Nhưng vì Kōmatsumaru hãy còn nhỏ tuổi nên được Motonari giám hộ trong vai trò một người chú. (Đương thời Kōmatsumaru chịu ảnh hưởng mạnh từ họ bên ngoại là Takahashi. Thực quyền của nhà Mōri đều do nhân vật Takahashi Hisamitsu nắm giữ, nhưng sau Hisamitsu đánh nhau với họ Miyoshi ở Bingo, tử trận nên Motonari thay mặt chỉ đạo trong họ. Trưởng nữ của Motonari bị họ Takahashi giữ làm con tin)

Và như vậy nhà Mōri hai lần liên tiếp xảy ra việc đương chủ bất ngờ qua đời, để lại ấu chúa nên xảy ra xao động. Lợi dụng việc này, thành chủ Satō Kanayama là Takeda Motoshige đem quân đánh thành Arita thuộc lãnh thổ Kikkawa. Lúc này Motonari thay mặt Kōmatsumaru lần đầu tiên cầm quân xuất trận, đến cứu viện thành Arita. Đây là trận đánh đầu tiên của Motonari quyết định vận mệnh của cả họ Mōri.
Quân Takeda chiếm phần đông, mãnh tướng Kumagai Motonao đi tiên phong nhưng bị Motonari kích phá, Motonao tử trận. Đang vây thành Arita, nhận được tin mãnh tướng yêu của mình tử trận thì Takeda Motoshige đùng đùng nổi giận, chỉ để lại một ít quân tiếp tục công thành Arita còn mình thì đích thân chỉ huy toàn lực lượng ngênh chiến liên hợp quân Mōri và Kikkawa. Về lực lượng thì quân Takeda chiếm ưu thế nhưng khi vượt qua sông Matauchi thì Takeda Motoshige bị trúng tên, chết tại trận. Quân Takeda như rắn mất đầu, hỗn loạn rồi tan rã. Trong trận này, họ Takeda không chỉ mất đi đương chủ Motoshige mà còn thiệt mạng nhiều võ tướng khác nữa. Trận đánh Arita Nakaide này được gọi là trận Okehazama của miền Tây và là cột mốc đánh dấu sự suy sụp của họ Takeda và sự bành trướng thế lực của họ Mōri. Và nhờ thắng lợi này, tên tuổi của địa đầu xứ Aki là Mōri Motonari cuối cùng cũng được thiên hạ biết đến. Sau trận đánh này, Motonari theo họ Amago, lập được nhiều chiến công nhờ trí lược của mình khi công thành Kagamiyama ở Saijō (ngày nay thuộc vùng trung tâm của thành phố Hiroshima) trong vai trò người giám hộ của Kōmatsumaru. Và như vậy, Motonari dần dần được cả tộc Mōri tin tưởng.
Trong giai đoạn này, Motonari lấy con gái của Kikkawa Kunitsune làm chánh thất (pháp danh Myōkyū, Hán Việt: Diệu Cửu) nhưng người ta vẫn chưa rõ thời gian chính xác ông lập thất.

Năm Daiei thứ 3 (1523), người cháu trai của Motonari là Kōmatsumaru qua đời lúc 9 tuổi, Motonari vốn là con trai trực hệ của họ Mōri và cũng là một ứng viên kế thừa sự nghiệp họ này nên được các trọng thần tiến cử. Năm 27 tuổi, Mōri Motonari nhập thành Yamajō quận Yoshida, trở thành đương chủ kế tục họ Mōri.
Nhưng lúc này có một bộ phận gia thần có thế lực bất mãn với sự kế tục của Motonari như họ Saka, họ Watanabe, được trọng thần của họ Amgao là Kamei Hidetsuna (do Amago Hisatusne chỉ thị) trợ lực, gây mưu phản, chủ trương lập người em trai đồng phụ dị mẫu của Motonari là Aiō Mototsuna lên làm đương chủ. Nhưng Motonari nhận được sự giúp đỡ của bọn Shiji Hiroyoshi, thanh trừ được phe Mototsuna và ép phải tự sát. Như vậy, Mōri Motonari đã đoạn trừ được hậu họa, củng cố vững chắc cho vị trí đương chủ gia tộc của mình.